1. Aanvulling op de vorige nieuwsbrief over Leiden
De vorige Nieuwsbrief over antroposofisch Leiden heeft een aantal reacties opgeleverd met als belangrijkste resultaat dat we besloten hebben dat de culturele ontmoetingsplaats Sijthoff vermelding verdiend. We hebben er op de website een plekje voor ingeruimd.
2. Nieuwe initiatieven
Sinds kort is Den Haag een nieuw antroposofisch instituut rijker. Het Elisabeth Vreede Instituut wil vanuit de antroposofie zoeken naar aanvullende en alternatieve opvattingen omtrent de sterrenkunde en haar verhouding tot andere natuurwetenschappelijke vraagstukken. Binnenkort hopen wij hierover meer te vertellen. Geïnteresseerden kunnen zich melden bij .
De categorie horeca op onze website is verrijkt met de Boomhuttenclub in de Boekhorststraat. Zoals de naam al aangeeft kunnen kinderen daar echt spelen terwijl de grote mensen hun saaie dingen doen zoals praten en lezen en thee drinken. Ook restaurant Greens in het Westbroekpark en het lunchcafé in het Vreedehuis staan daar nu vermeld.
3. Uitgelicht: Rondom sterven en dood
Naar aanleiding van een vraag naar antroposofische uitvaartbegeleiding beseften wij dat over het levenseinde op onze site niets te vinden was. Ook op Antrovista was het even zoeken.
Wij zijn op onderzoek uitgegaan en hebben moeten constateren dat er in onze regio geen specifiek antroposofische uitvaartondernemingen zijn. Gelukkig zijn goede uitvaartondernemingen altijd bereid tegemoet te komen aan alle wensen rond opbaren en uitvaart. Maar dan moet je wel weten wat je wilt. Waar moet je op letten? Daar is niet een eenvoudig antwoord op.
Gelukkig komt het sterven meestal niet geheel onverwacht en hebben we de tijd om ons daar samen met de stervende op voor te bereiden.
In de onvolprezen serie Gezichtspunten van het Centrum voor Sociale Gezondheidszorg is nummer 27 gewijd aan Stervensbegeleiding (58 pagina's), geschreven door de dit jaar overleden Renée Zeylmans. Zij noemt stervensbegeleiding een wederzijds proces en geeft veel praktische tips: wat je kunt doen voor een stervende, maar ook wat je kunt verwachten, de verschillende fasen die een stervende doormaakt en de angst zowel bij de stervende als bij de naasten. Het allerbelangrijkste voor een stervende is aandacht en troost. Soms is professionele stervensbegeleiding gewenst. Bespreek dat dan met de huisarts.
De huisarts is in de laatste levensfase een belangrijke vraagbaak voor de nodige zorg en kan ook doorverwijzen naar een hospice als thuis de benodigde zorg niet gegeven kan worden.
Wie de dood ziet als een overgang naar de geestelijke wereld zal die overgang zo bewust mogelijk willen doormaken. Om die reden worden zo min mogelijk pijnstillende middelen gebruikt. Renée Zeylmans geeft ook tips voor het omgaan met de gestorvene, zowel fysiek (afleggen, opbaren, waken) als spiritueel. Om te beginnen raadt zij de naasten aan na de dood even te wachten met activiteit om vanalles te gaan regelen. Laat de stilte van het sterven rustig duren na het magisch moment van de overgang.
Ik heb na dit deeltje over stervensbegeleiding ook het deeltje over Rouwen en verlies verwerken gelezen (100 pagina's) en het pas verschenen deeltje over De andere kant van euthanasie (90 pagina's). Ik kan deze boekjes van harte aanbevelen. Voor dit stukje sprak ik met Henny Tjabringa, verpleegkundige, die mij uit haar rijke ervaring in het Rudol Steiner Verpleeghuis bevestigde wat in de Gezichtspunten wordt beschreven.
4. Achteraf
Op 16 november was er in het Vreedehuis een avond met de titel "Een ander licht op euthanasie. Er waren veel mensen op afgekomen. Henk van Delden, hoogleraar medische ethiek, schetste eerst hoe de techniek het gesprek met de patiënt heeft verdrongen en hoe nieuwe inzichten ertoe nopen dat gesprek aan te gaan. De centrale vraag moet zijn: wat maakt het leven voor u zinvoller en hoe kan ik daarbij helpen? De angst voor het sterven brengt de arts en betrokkkenen ertoe om opiaten toe te dienen. Marianne de Nooij, priester in de Christengemeenschap, beschreef daarna de kringloop van het leven en de overgang naar de geestelijke wereld. Er waren nog veel vragen. Algemene antwoorden bleken er niet te zijn, want ieder mens heeft zijn eigen biografie, zijn eigen lot en zijn eigen antwoorden..
5. Op de agenda
Op 30 november spreekt Peter Selg over Ita Wegman en Elisabeth Vreede.
In maart 2013 was het 100 jaar geleden dat Rudolf Steiner in Den Haag een cursus gaf over innerlijke ontwikkeling door antropsofie. De NVAP ( Nederlandse Vereniging ter bevordering van Antroposofische Psychotherapie) sloot aan bij deze inspiratie en organiseerde een conferentie in samenwerking met Rudolf Steiner Zorg. Peter Selg was daar destijds wel bij betrokken, maar kon niet aanwezig zijn. In 2015, 2016 en 2017 heeft hij hier voordrachten gegeven rond het werk van Willem Zeylmans.
Zo is er een samenwerking op gang gekomen in het Raphaelhuis, “het schip in de duinen” dat Willem Zeylmans in 1927 liet bouwen. Deze bijzondere kliniek werd in 1928 geopend met de bedoeling dat mensen zowel lichamelijk als psychisch geholpen konden worden vanuit een vernieuwde (spirituele) geneeskunde.
Op 30 november spreekt Peter Selg over Ita Wegman en Elisabeth Vreede. Zij waren bevriend met Willlem Zeylmans en beiden waren aanwezig bij de grondsteenlegging in 1927. Zij raakten na het overlijden van Rudolf Steiner uit de gratie in Dornach. Zij werden in 1935 uit het bestuur van de Antroposofische Vereniging gezet en werden uiteindelijk in april van dit jaar gerehabiliteerd. Peter Selg spreekt over hun sociaal-spirituele en therapeutische werkimpulsen.
Peter Selg (1963) werkte tot 2000 als hoofd van de jeugdpsychiatrische afdeling van het Herdecke-ziekenhuis. Hij is nu directeur van het Ita Wegman Instituut voor fundamenteel onderzoek naar antroposofie en hoogleraar in de geneeskunde aan de Alanus Universiteit voor Kunst en Sociale Wetenschappen (Duitsland). Hij geeft veel lezingen en is auteur van talloze boeken.
Aanvang 20 uur Inloop 19.30 Entree € 20 Nieuwe Parklaan 58 Den Haag Graag aanmelden via Els van Beek . Voordracht is in het Duits.
Tot zover deze Nieuwsbrief. Wij streven ernaar vijf keer per jaar te verschijnen, dus als u iets te melden hebt of als u iets mist op de website: laat het ons weten. De volgende brief willen we in januari rondsturen.
|
